Goed contact is de beste vorm van preventie
Verzuim voorkomen begint niet bij een protocol, maar bij goed contact. Werkgevers die regelmatig, open en eerlijk communiceren met hun medewerkers, zien dat problemen eerder worden gesignaleerd én sneller opgelost. Waar veel organisaties zich richten op het terugdringen van verzuim nádat het is ontstaan, ligt de grootste winst juist vóór die tijd: in de samenwerking tussen werkgever en werknemer.
Verzuim voorkomen begint bij vertrouwen
Een werknemer die zich veilig voelt om aan te geven dat het niet goed gaat, meldt zich minder snel ziek. Vertrouwen is daarin cruciaal. Dat ontstaat alleen als de communicatie oprecht en tweerichtings is.
- Luister actief: vraag niet alleen hoe gaat het?, maar ook waar loop je tegenaan?
- Wees transparant: leg uit waarom bepaalde beslissingen worden genomen, zeker als ze invloed hebben op het werk of welzijn.
- Wees consequent: zeg wat je doet en doe wat je zegt.
Wanneer werkgevers laten zien dat ze écht luisteren, wordt de drempel lager om problemen vroegtijdig te bespreken. Zo kunnen kleine signalen — vermoeidheid, spanning of frustratie — worden aangepakt voordat ze leiden tot verzuim.
Waarom communicatie vaak misgaat
Veel leidinggevenden vinden het lastig om het gesprek over welzijn of verzuim te voeren. Ze zijn bang om te dichtbij te komen of weten niet goed hoe ze moeten reageren. Het gevolg: het contact blijft zakelijk, en het echte gesprek blijft uit.
Ook werknemers houden zich vaak groot. Ze willen niet ‘klagen’ of bang zijn dat openheid gevolgen heeft voor hun positie.
Het resultaat? Misverstanden, spanningen en gemiste signalen. Door als werkgever bewust tijd te maken voor persoonlijke gesprekken, kun je dat doorbreken. Een kort check-inmoment — bijvoorbeeld aan het einde van de week — doet vaak al wonderen.
De rol van de leidinggevende
Leidinggevenden spelen een sleutelrol in verzuimpreventie. Zij zien het eerst als iemand zich terugtrekt, minder presteert of vaker fouten maakt. Toch wordt dat signaal vaak niet opgepakt, omdat het gesprek te laat of te formeel wordt gevoerd.
Goede leidinggevenden durven te vragen: “Ik merk dat je minder energie hebt, klopt dat?”
Dat soort gesprekken hoeven niet zwaar te zijn — het gaat om oprechte interesse. Arbovita ziet in de praktijk dat teams waarin leidinggevenden regelmatig persoonlijk contact hebben, tot wel 30% minder verzuim kennen.
Verzuimreductie door samenwerking
Verzuimreductie is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Werkgevers die de werknemer zien als partner in plaats van uitvoerder, bouwen aan duurzame inzetbaarheid. Dat vraagt om:
- Duidelijke verwachtingen: wat mag de werknemer verwachten van begeleiding, en wat verwacht de organisatie?
- Vaste aanspreekpunten: zoals een vaste casemanager die beide partijen kent.
- Focus op preventie: niet alleen terugkeren na verzuim, maar fit blijven op het werk.
Bij Arbovita noemen we dat samen werken aan verzuimreductie: niet tegenover elkaar staan, maar naast elkaar. Zo wordt verzuimpreventie een onderdeel van de dagelijkse samenwerking.
Praktische verzuimreductie tips
- Plan structurele gesprekken – Minimaal één keer per kwartaal een open gesprek over werkplezier, balans en belastbaarheid.
- Train leidinggevenden in gesprekstechnieken – Een korte training ‘het goede gesprek voeren’ voorkomt miscommunicatie.
- Zorg voor zichtbaarheid – Een leidinggevende die regelmatig op de werkvloer is, hoort en ziet meer.
- Monitor signalen samen met HR – Houd niet alleen verzuimcijfers bij, maar ook trends in werkdruk of verloop.
- Maak afspraken over preventie – Benoem expliciet dat het oké is om aan de bel te trekken voordat iemand uitvalt.
De impact van mensgerichte communicatie
Een organisatie met een open cultuur heeft niet alleen minder verzuim, maar ook meer betrokken medewerkers. Ze voelen zich gezien en gewaardeerd. Dat vertaalt zich in hogere productiviteit, minder verloop en een prettiger werksfeer.
Communicatie kost niets, maar levert enorm veel op. In veel gevallen is het de goedkoopste én effectiefste manier om verzuim te voorkomen.
Tot slot
Verzuim voorkomen begint bij een goed gesprek. Door tijd en aandacht te geven aan communicatie, bouw je aan vertrouwen en samenwerking. Daarmee leg je de basis voor duurzame inzetbaarheid — iets waar zowel werkgever als werknemer van profiteert.